Filmtip: Widow Clicquot

Widow Clicquot is een historische dramafilm over het verhaal van Barbe-Nicole Ponsardin Clicquot, de grande dame achter het legendarische Champagnemerk. 

De Film

Na het vroege overlijden van haar echtgenoot François (Tom Sturridge), staat Barbe voor de immense taak om hun kleine champagnehuis in stand te houden. Dit speelt zich af tegen de achtergrond van het begin van de 19e eeuw, een tijd vol sociale beperkingen en politieke onrust, inclusief de Napoleontische oorlogen.

De film biedt een romantisch inkijkje in de wereld van champagne en laat zien hoe Barbe innovatieve technieken, zoals het klaren van de champagne via de remuage-methode, introduceerde om de kwaliteit van de drank te verbeteren. De technische details, verweven in het verhaal, maken de film extra boeiend voor de wijnliefhebber.

Barbe leidt, die ondanks tegenstand van mannelijke concurrenten en de Franse elite, het champagnehuis naar grote hoogten. Widow Clicquot is dan ook niet alleen een eerbetoon aan de verfijnde kunst van het  , maar ook aan een baanbrekende ondernemende vrouw. 

Barbe-Nicole Ponsardin**, geboren op 16 december 1777 in Reims, Frankrijk, werd een van de meest invloedrijke figuren in de geschiedenis van de champagne-industrie. Door haar visie, doorzettingsvermogen en innovatie bracht zij het champagnehuis **Veuve Clicquot** (Frans voor "Weduwe Clicquot") naar ongekende hoogten en veranderde ze de manier waarop champagne werd gemaakt en wereldwijd werd gewaardeerd.

Wie was Barbe-Nicole Ponsardin?

François stierf in 1805 op 30-jarige leeftijd, wat een keerpunt betekende in het leven van Barbe-Nicole. Op slechts 27-jarige leeftijd werd ze weduwe, een periode waarin de meeste vrouwen terughoudend werden geacht in het zakenleven. In plaats daarvan besloot Barbe-Nicole, nu bekend als "Veuve Clicquot", het familiebedrijf voort te zetten. Ze werd een van de eerste vrouwelijke ondernemers in de wijnindustrie, wat in die tijd uitzonderlijk was.

Innovaties van Veuve Clicquot

Hoewel het begin zwaar was, groeide weduwe Barbe-Nicole al snel uit tot een visionaire zakenvrouw. Onder haar leiding introduceerde het huis Veuve Clicquot enkele baanbrekende innovaties die de moderne champagneproductie vormgaven. Haar invloed was revolutionair, niet alleen voor haar eigen merk, maar voor de hele industrie.

1. Het klaren van champagne (remuage-techniek)

Barbe-Nicole bedacht het proces waarbij de flessen ondersteboven in een speciaal ontworpen rek (de pupitre) werden geplaatst, zodat het gist naar de hals van de fles zakte. Vervolgens werd de gistprop bevroren en verwijderd, waardoor een heldere, sprankelende champagne ontstond. Dit proces, dat "riddling" of "remuage" wordt genoemd, wordt nog steeds toegepast in de moderne champagneproductie.

2. Uitbreiding naar de internationale markt

Veuve Clicquot begreep als geen ander het belang van internationale handel en branding. Ze speelde een belangrijke rol in de uitbreiding van het champagnemerk naar internationale markten, met name Rusland. In 1814, midden in de Napoleontische oorlogen, riskeerde ze alles door een groot deel van haar voorraad champagne naar Rusland te verschepen. Deze gewaagde zet betaalde zich uit toen de Russische aristocratie dol werd op haar champagne, wat het begin markeerde van de wereldwijde reputatie van het merk Clicquot.

3. Champagne van consistente kwaliteit

Een andere belangrijke bijdrage van Barbe-Nicole was haar streven naar consistente kwaliteit in de champagne die ze produceerde. In een tijd waarin wijnproductie nog erg inconsistent kon zijn, legde zij de nadruk op het handhaven van de hoogste standaarden. Haar champagnes stonden bekend om hun verfijning en werden een statussymbool onder de elite in Europa.

Proeven

Barbe-Nicole stond bekend om haar buitengewone vermogen om de subtiliteiten van champagne te proeven. Hoewel er weinig gedetailleerde historische documenten bestaan over haar specifieke proefmethoden, is het duidelijk dat ze een verfijnd en getraind palet had dat haar in staat stelde om de meest delicate nuances in smaak te detecteren. 

Regelmatig proeven tijdens het productieproces: Barbe-Nicole proefde persoonlijk de basiswijnen die nog geen champagne waren (stille wijnen) voordat ze werden geblend en gebotteld. Haar scherpe proefsensatie maakte het mogelijk om fouten zoals oxidatie of slechte fermentatie vroeg te detecteren, wat betekende dat ze deze kon corrigeren voordat de wijn in grote hoeveelheden werd geproduceerd.

Blenden

Een van de belangrijkste geheimen achter de kwaliteit van Veuve Clicquot was Barbe-Nicole’s aanpak van het blenden (assemblage) van verschillende basiswijnen om een consistent eindproduct te creëren. Champagne is vaak een mix van wijnen uit verschillende wijngaarden, druivenrassen en oogstjaren. 

Barbe-Nicole werkte voornamelijk met drie druivenrassen: Pinot Noir, Chardonnay, en Pinot Meunier. Pinot Noir gaf de champagne structuur en kracht, Chardonnay voegde finesse en frisheid toe, en Pinot Meunier zorgde voor fruitige tonen. In jaren waarin de druivenopbrengst minder gunstig was, gebruikte ze reservewijnen van voorgaande jaren om de kwaliteit op peil te houden. Dit was een pionierstechniek in die tijd en een cruciaal onderdeel van de hedendaagse champagneproductie.

Barbe-Nicole’s voorkeur voor krachtige, volle wijnen met een hoog aandeel Pinot Noir legde de basis voor de herkenbare stijl van Veuve Clicquot, die vandaag de dag nog steeds een kenmerk is van het merk. De champagne was complex, vol van smaak, en rijk aan textuur, wat een aantrekkelijk product maakte voor de aristocratie en de opkomende elite in Europa en Rusland.

Symbool van Luxe en verfijning

Barbe-Nicole Ponsardin stierf op 29 juli 1866 op 88-jarige leeftijd, maar haar nalatenschap leeft voort in het merk dat ze achterliet. Onder haar leiding groeide het kleine familiebedrijf uit tot een wereldwijd symbool van luxe en verfijning. Vandaag de dag blijft het huis Veuve Clicquot een van de meest prestigieuze champagnemerken ter wereld, geliefd vanwege zijn kwaliteit en vakmanschap.

Maar haar invloed reikt verder dan alleen het succes van haar eigen merk. Barbe-Nicole legde de basis voor veel van de moderne technieken die nu worden gebruikt in de champagneproductie en was een pionier in het openbreken van de internationale markt voor champagne. Haar visie en vastberadenheid hebben de champagnesector naar een nieuw niveau van professionaliteit en verfijning getild.

Pionier in vrouwelijk leiderschap

Barbe-Nicole's invloed op de wijnindustrie is diepgaand en veelzijdig. Door haar voortdurende streven naar verbetering en consistentie legde ze de basis voor de huidige kwaliteitsnormen in de champagneproductie. Haar uitvinding van de remuage-techniek maakte het mogelijk om helder champagne te produceren en is nog steeds een essentieel onderdeel van de productie.

Dankzij haar internationale visie werd champagne een wereldwijde drank, geliefd van Parijs tot Moskou, en later over de hele wereld. Barbe-Nicole Clicquot was een pionier in een tijd waarin vrouwen nauwelijks een rol speelden in het zakenleven. Ze effende het pad voor toekomstige generaties vrouwelijke ondernemers in de wijnindustrie en daarbuiten.

Barbe-Nicole Ponsardin, de weduwe van François Clicquot, veranderde de champagne-industrie voorgoed. Haar nalatenschap blijft voortleven in het iconische merk Veuve Clicquot en de talloze innovaties die ze introduceerde in de wijnproductie. Met haar gedurfde ondernemerschap, vastberadenheid en briljante innovaties inspireerde ze niet alleen de wereld van champagne, maar ook die van internationale handel en vrouwelijk leiderschap.

Barbe-Nicole Ponsardin, de weduwe Clicquot, was een meester in het balanceren van de kunst en wetenschap van champagneproductie. Haar scherpe palet, haar ongeëvenaarde vermogen om te blenden en haar vasthoudendheid in het streven naar kwaliteit hebben haar niet alleen tot een pionier in de champagne-industrie gemaakt, maar ook tot een van de grootste vrouwelijke ondernemers uit de geschiedenis. Haar innovaties en methoden zijn vandaag de dag nog steeds fundamenteel in de champagneproductie.