Oechsle

Oechsle is een schaal die wordt gebruikt om het suikergehalte van druivensap te meten, wat direct gerelateerd is aan de rijpheid van de druiven. Een liter water is 1000 gram en staat gelijk aan nul graden Oechsle. Als het gewicht van een liter water 1090 gram is, dan heeft is de Oechsle waarde 90° Oe. De meeteenheid Oechsle is vernoemd naar Ferdinand Oechsle (1774-1852), een Duitse wetenschapper, uitvinder en goudsmid die in de 19e eeuw de schaal ontwikkelde.

De suiker wordt tijdens de fermentatie omgezet in alcohol. Een hogere Oechsle-graad duidt op een hoger suikergehalte in de druiven, wat dus resulteert in een hoger potentieel alcoholgehalte van de uiteindelijke wijn. Dit resulteert in wijnen met een voller lichaam en een intensere smaak. Bij lagere Oechsle-waarden kan de wijn lichter en minder alcoholisch zijn, met een meer uitgesproken zuurgraad.

Wijnmakers gebruiken deze meting om te bepalen wanneer de druiven de optimale rijpheid hebben bereikt voor de gewenste stijl van wijn.

Ontwikkeling van de Oechsle

Tijdens de rijping of vinificatie van druiven kan de Oechsle-waarde veranderen als gevolg van verschillende factoren die van invloed zijn op de suikerconcentratie in het druivensap. Deze veranderingen kunnen plaatsvinden als gevolg van de rijping van de druiven op de wijnstokken en tijdens de vinificatieprocessen.

Rijping van de druiven

Naarmate druiven meer tijd krijgen om te rijpen, neemt het suikergehalte in het sap toe. Maar ook klimaatomstandigheden, zoals temperatuur, neerslag en zonlicht, hebben invloed op de suikeraccumulatie in druiven. 

Verschillende druivenrassen hebben van nature verschillende niveaus van suikeraccumulatie. Sommige druivensoorten, zoals de Solaris of Muscaris, hebben van nature een hogere suikerconcentratie, wat resulteert in hogere Oechsle-waarden.

Vinificatie

Tijdens de vinificatie kunnen wijnmakers de Oechsle-waarde beïnvloeden door te kiezen voor bepaalde technieken, zoals het chaptalisatie (toevoegen van suiker), of door het gebruik van technieken zoals omgekeerde osmose om overtollige suikers te verwijderen.

Tijdens de alcoholische fermentatie wordt suiker omgezet in alcohol, wat resulteert in een daling van de Oechsle-waarde naarmate de suiker wordt omgezet in alcohol.

Waarom is Oechsle belangrijk voor de vinificatie?

Oechsle stelt de wijnmaker in staat om de juiste balans te vinden tussen suiker, zuurgraad en aroma's in het druivensap. Hierdoor kan de wijnmakers wijnen produceren met de gewenste stijl, bijvoorbeeld droge, halfzoete of zoete wijnen. Het speelt een essentiële rol bij het bepalen van het potentieel voor alcoholgehalte in de uiteindelijke wijn.

Hoe wordt Oechsle gemeten?

De Oechsle-waarde kan op verschillende manier worden gemeten. De technieken zijn ontworpen om de suikerconcentratie in druivensap te bepalen.

Hydrometer

Eem hydrometer is een soort dobber waarmee het soortelijk gewicht van de vloeistof wordt bepaald. Door het drijfvermogen van de hydrometer in het druivensap te meten, kan de wijnmaker het suikergehalte bepalen en de Oechsle-waarde aflezen.

Refractometer

Een refractometer meet de brekingsindex van licht terwijl het door een vloeistof gaat. Met behulp van een druppel druivensap kan een refractometer de Oechsle-waarde bepalen door de lichtbreking te meten. Dit maakt het mogelijk om snel en nauwkeurig de suikerconcentratie in het sap te bepalen.

Digitale densitometers

Deze apparaten meten de dichtheid van vloeistoffen op basis van digitale technologie. Ze kunnen nauwkeurige metingen van de suikerconcentratie in druivensap geven en zijn handig voor grotere wijnmakerijen of laboratoria waar regelmatige metingen vereist zijn.

Chemische analyse

Voor een meer grondige analyse kan een laboratorium chemische methoden gebruiken, zoals chromatografie of spectroscopie, om de suikerconcentratie in druivensap te meten. Deze methoden zijn uiterst nauwkeurig, maar vereisen gespecialiseerde apparatuur en vaardigheden.

De keuze van de meetmethode hangt af van de beschikbare middelen, het gewenste niveau van nauwkeurigheid en de schaal van de wijnproductie. 

Tabel

Deze tabel die Oechsle, suikergehalte per liter en het verwachte alcoholpercentage naast elkaar plaatst, biedt inzicht in de relatie tussen de Oechsle-waarden, het suikergehalte en het verwachte alcoholpercentage van de resulterende wijn.

Oechsle-waarden

Dit zijn metingen van de dichtheid van most of druivensap, wat een indicatie kan geven van het suikergehalte in de druiven. Hoe hoger de Oechsle-waarde, hoe hoger het suikergehalte.

Suikergehalte in gram per liter

Dit geeft het suikergehalte in gram per liter aan, wat wordt beïnvloed door de Oechsle-waarde. Dit suikergehalte heeft invloed op het uiteindelijke alcoholpercentage na de fermentatie.

Verwacht alcoholpercentage

Dit is het geschatte alcoholpercentage van de resulterende wijn, dat wordt beïnvloed door de hoeveelheid suiker in de most. Het alcoholpercentage is direct gerelateerd aan de hoeveelheid suiker die wordt omgezet tijdens de fermentatie.

Door de gegevens in de tabel te gebruiken, kan de wijnmaker de gewenste stijl en smaak van de wijn bepalen op basis van het beoogde alcoholpercentage. Dit stelt de wijnmaker in staat om tijdens het proces aanpassingen te maken om de gewenste balans en smaak van de wijn te bereiken.